فیلترها/جستجو در نتایج    

فیلترها

سال

بانک‌ها




گروه تخصصی









متن کامل


اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    0
  • دوره: 

    14
  • شماره: 

    4
  • صفحات: 

    1-20
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    718
  • دانلود: 

    390
چکیده: 

پدیده گرد و غبار یکی از مخاطرات طبیعی در مناطق خشک و بیابانی ایران و جهان به-حساب می آید. این پدیده از نظر زیست محیطی و تاثیر بر سلامتی اهمیت داشته و نقش مهمی در تشکیل لس ها و فرآیند های ژئومورفیک در مناطق خشک و نیمه خشک ایفا می کند. منطقه شهداد به علت موقعیت جغرافیایی و نزدیکی با بیابان لوت در معرض پدیده گرد و غبار بیابانی قرار دارد. از این رو شناخت خصوصیات گرد و غبار این منطقه می تواند جهت مقابله با کاهش اثرات زیانبار پدیده گرد و غبار مفید واقع شود. این مقاله برای اولین بار خصوصیات شیمیایی گرد و غبار شهداد را توسط نمونه گرد و غبار جمع آوری شده در پنج ایستگاه واقع در منطقه شهداد در بهار و تابستان 1392 مورد آزمایش قرار داده است. بعلاوه سه نمونه خاک سطحی از عمق0-5 سانتی متری سطح زمین از نقاط مختلف منطقه نیز جمع آوری و مورد آزمایش قرار گرفت. آنالیز XRF نمونه های گرد و غبار و خاک منطقه،SiO2 ، LOI، CaO، Al2O3 ،Fe2O3،Na2O  و MgO را به عنوان ترکیب اکسیدهای مهم منطقه معرفی کرد. ایستگاه D واقع در بخش مرکزی شهداد، به علت فاصله داشتن از منطقه غبار خیز شرق شهداد، نسبت به دیگر ایستگاه ها کمتر تحت تاثیر طوفان های گرد و غبار قرار می گیرد، از این رو ترکیب عنصری متفاوتی با دیگر ایستگاه ها دارد. Sr و Ba مقدار قابل توجهی از عناصر کمیاب را در بین نمونه ها به خود اختصاص داده اند. همچنین بررسی فاکتور غنی سازی نشان می دهد که گرد و غبار رسوب کرده در تمامی ایستگاه ها به غیر ایستگاه D منشاء طبیعی دارد.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 718

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 390 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
نویسندگان: 

اسلامی معین

اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1394
  • دوره: 

    1
  • شماره: 

    1
  • صفحات: 

    87-101
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    2265
  • دانلود: 

    883
چکیده: 

مطالعه مواد فرهنگی تاریخی حاصل از کاوش های باستان شناسی یکی از مهم ترین اهداف مطالعات باستان سنجی در مسیر دستیابی به پاسخ بسیاری از سوالات باستان شناسی است. در این راستا مطالعات عنصری مواد و آثار تاریخی عامل مهمی در تحقق این مهم است. به طور سنتی همواره روش های آنالیزی متنوعی برای نیل به این هدف مورد استفاده قرار گرفته است. از آن جمله می توان به انواع روش های فلورسنس اشعه ایکس(XRF)، طیف سنجی پلاسمای جفت شده القایی (ICP_MS) و یا روش فعال سازی نوترونی (INAA) اشاره کرد. یکی از روش هایی که در چند سال اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته و به طور مداوم در حال گسترش و بهبود است، استفاده از دستگاه پرتابل فلورسنس اشعه ایکس است. غیر تخریبی بودن این روش در کنار دقت مناسب و همچنین امکان کاربرد میدانی آن باعث شده است تا این روش به طور روزافزون، محبوبیت بیشتری کسب نماید. به خصوص از این روش به طور روزافزون در طبقه بندی و منشا یابی آثار سفالی و سنگی استفاده شده است. با توجه به ویژگی های منحصربه فرد این دستگاه، به نظر می رسد استفاده از آن گسترش بیشتری خواهد یافت. ازاین رو این نوشتار تلاش دارد تا تصویر دقیقی از توانایی ها و محدودیت های این روش در اختیار محققان و دانشجویان قرار داده تا بتوانند با آگاهی بیشتری از این تکنیک در پاسخ به سوالات خود از آن استفاده نمایند. در اینجا ابتدا توضیح کاملی از ماهیت دستگاه و اصول و مفاهیم اصلی فلورسنس اشعه ایکس ارائه شده سپس انواع کاربردها و تجربیات به دست آمده توسط این دستگاه مرور شده و درنهایت کیفیت داده ها و نحوه تجزیه و تحلیل اطلاعات و روش های استفاده از این اطلاعات آورده شده است.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 2265

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 883 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1397
  • دوره: 

    4
  • شماره: 

    2
  • صفحات: 

    49-60
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    740
  • دانلود: 

    297
چکیده: 

تولید ظروف سنگی از دوران نوسنگی آغاز شد، تولید و استفاده از سنگ های کلریت و استاتیت نیز از دوران مفرغ آغاز گردید. ایران از مهم ترین مراکز دارای معادن سنگ نرم جهت تولید این نوع ظروف است و محوطه هایی همچون تپه یحیی و کنار صندل شمالی و جنوبی در استان کرمان از معروف ترین محوطه هایی هستند که در صنعت ساخت ظروف و اشیاء از سنگ های نرم فعالیت داشته اند. پژوهش های محدودی در مورد منابع خام این سنگ ها صورت گرفته است که بر روی نمونه های عصر مفرغ متمرکز شده بود و باوجودآنکه استفاده از این سنگ ها در دوره های تاریخی یا اسلامی نیز رواج داشته است، تنها پژوهش در این زمینه منحصر به تأثیر پخت وپز بر ساختار ظروف کلریتی بود. طی کاوش های باستان شناسی در محوطه شادیاخ که به قرون ابتدایی و میانی اسلامی متعلق است، قطعات مختلفی از این ظروف در لایه های باستانی به دست آمده است. سؤالات این پژوهش: ظروف سنگی محوطه شادیاخ از چه جنسی هستند؟ و چه کانی هایی در بافت آن وجود دارد و میزان همخوانی ترکیب شیمیایی آن ها چه میزان است. هدف از این پژوهش ساختارشناسی ظروف سنگی شادیاخ است. در این پژوهش تعداد 16 نمونه مورد آنالیز قرار گرفت. هر 16 نمونه به روش XRD آزمایش شدند. به منظور تکمیل اطلاعات از این مجموعه 4 قطعه نیز به روش XRF و 2 نمونه هم با روش SEM آزمایش شد. در این پژوهش نتایج این مطالعه نشان داد که نمونه ظروف شادیاخ با توجه به نتایج جنس استاتیت است مطالعه عناصر و کانی ها و تهیه نمودار برهم اندازی عناصر، نشان داد که نمونه های محوطه شادیاخ از یک منبع یا ساختار زمین شناسی ساخته شدند.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 740

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 297 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    621
  • دوره: 

    43
  • شماره: 

    9
  • صفحات: 

    3287-3297
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    6
  • دانلود: 

    0
چکیده: 

Considering the growing need for rapid and accurate analysis of zeolites, X-Ray Fluorescence (XRF) spectrometry is a suitable technique for fast analysis without the need for extensive sample preparation. Due to the interaction between the emission of secondary fluorescent radiation and the sample matrix, there is no simple proportion between the intensity of X-ray fluorescence and the content of elements, mainly when the matrix contains heavy elements. The matrix effects cannot be reduced or omitted during sample treatment except for the fusion method which is destructive and time-consuming. Consequently, perfect matching between standards and samples, and adjusting the calibration based on Certified Reference Materials (CRMs) with a matrix quite similar to the test sample are required. Since zeolites are very diverse and CRMs for these materials are not readily available, the semi-quantitative method with low precision and accuracy is inevitably used. The present study describes an innovative XRF calibration method using validated samples and an inert binder, to make some matrix-matched standard samples according to the principles of Green Sample Preparation (GSP). Due to the use of solid-solid sample preparation, the Weighted Least-square linear Regression (WLR) model was applied for the authentic quantitative multi-elemental analysis. Moreover, the effect of the particle size, spectral line interferences, and moisture content of the samples on the accuracy of XRF was assessed. This method was adapted to determine five major elements, including Al, K, Na, Si, and La, in the most common type of zeolites like A, Y, and X. Variations represented that the limits of quantification were 0.20%, 0.18%, 0.31%, 0.16%, and 0.010%, respectively.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 6

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1386
  • دوره: 

    -
  • شماره: 

    2 (مسلسل 40)
  • صفحات: 

    47-52
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    1453
  • دانلود: 

    356
چکیده: 

برای ارزیابی کمی عیار اورانیوم گمانه های حفاری شده در کانسار خشومی، از داده های چاه پیمایی و آزمایشگاهی XRF نمونه های مغزه استفاده می شود. بنابراین برای تعیین رابطه این دو نوع داده، با تقسیم محدوده  مغزه های گمانه ها به فواصل 3.05 متری معادل فواصل بین پلاک های حفاری، عملیات یکسان سازی و آنالیز داده های چاه پیمایی در 115 محدوده انجام پذیرفت و از میان آنها، 55 محدوده که دارای ضریب بازیابی مغزه بیش از 90 درصد بودند انتخاب شدند. در این محدوده ها نحوه ارتباط عیارهای آنالیز شده به وسیله دستگاه XRF اورانیوم و توریوم بررسی و کمیت پرتوزایی ناشی از توریوم مشخص شد. سپس با دو روش بررسی رابطه پرتوزایی مطلق با عیار اورانیوم و پرتوزایی ممیز شده اثر توریوم با عیار اورانیوم، معادلات رگرسیون آنها بدست آمد. در معادله پرتوزایی مطلق با عیار اورانیوم، میزان میانگین خطای تخمین در حد صفر است، ولی با توجه به بالا بودن نسبی واریانس، خطای تخمین برای حصول سطح اطمینان مناسب برای طراحی معدنی، به اطلاعات تکمیلی نیاز است.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 1453

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 356 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 1
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1400
  • دوره: 

    11
  • شماره: 

    31
  • صفحات: 

    103-126
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    105
  • دانلود: 

    20
چکیده: 

محوطۀ تاریخی سیروان در استان ایلام، با استناد به منابع تاریخی و مطالعات اولیۀ کارشناسان، مربوط به دورۀ ساسانی و قرون نخستین اسلامی است. متأسفانه باوجود اهمیت باستان شناختی سیروان، در این منطقه فعالیت های گستردۀ باستان شناسی و مطالعات باستان سنجی اشیاء به دست آمده، انجام نشده است. به منظور بررسی سیستماتیک نمونه های حاصل گمانه زنی اولیه جهت انجام مطالعات زمین باستان شناسی محوطه، در این پژوهش 14 نمونه از یافته های سفالی به دست آمده از این محوطه، مورد بررسی و آزمایش قرار گرفتند. با توجه به این پرسش که ویژگی های ژئوشیمیایی، شباهت ها و تفاوت های ساختاری نمونه های موردمطالعه چیست و با هدف شناسایی عناصر و فازهای تشکیل دهندۀ این نمونه ها، تخمین دمای پخت و هم چنین ترسیم الگویی جهت طبقه بندی آن ها، آنالیزهای طیف سنجی فلورسانس پرتو ایکس (XRF) و پراش اشعۀ ایکس (XRD) انجام شد. میزان انحراف معیار مقادیر اکسیدهای اصلی سیلیسیم، آلومینیوم، آهن، کلسیم و منیزیم در این 14 نمونه به ترتیب 527/11، 290/3، 705/2، 887/5، و 087/2 محاسبه شد. پراکندگی بالای مقادیر این عناصر به ویژه در سیلیسیم و کلسیم، نشان دهندۀ تنوع در منابع و فرآوری مواد اولیه است و حاکی از آن است که این نمونه ها متعلق به کارگاه های متفاوت سفالگری، مناطق و یا دوره های تاریخی متفاوت هستند؛ هم چنین به طور کلی الگویی برای طبقه بندی این نمونه ها مشاهده نمی شود، مگر در دو نمونۀ شماره های S8 و S9 که ازنظر ترکیب شیمیایی و فازهای مینرالی، شباهت بسیاری دارند. سه نمونۀ S12،S13 و S14 نیز به طور کامل مشخصات شیمیایی متفاوتی دارند و احتمال می رود محصولات وارداتی باشند. در نمونه های با درصد کلسیم اکسید بالا (بیشتر از 6% وزنی) به نظر می رسد از ترکیبات آهک دار موجود در منطقه به عنوان مادۀ پُرکننده استفاده شده است. با توجه به عدم شناسایی کانی های رُسی و حضور فازهای کلسیت (احتمالاً باقی مانده از مواد اولیه)، دیوپسید و گلنیت (محصولات فرآیند پخت)، دمای پخت نمونه ها نیز در حدود 850 تا 900 درجۀ سانتی گراد تخمین زده می شود.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 105

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 20 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1397
  • دوره: 

    7
  • شماره: 

    15
  • صفحات: 

    65-80
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    898
  • دانلود: 

    769
چکیده: 

مطالعات آزمایشگاهی برای تحلیل سفال های دوره ی پیش ازتاریخی ایران، موجب فهم دقیق تر ما نسبت به فرایند تولید و توزیع آن خواهد شد. در این بین، سفال دوره ی باکون مربوط به هزاره ی پنجم پیش ازمیلاد در گستره ی جغرافیایی جنوب زاگرس و استان فارس، پدیده ای مهم در درک گسترش فرهنگ این دوره در دره ی رود کُر در مرکز فارس و پراکنش آن تا سرحدات شمالی در شهرستان سمیرم است. این سفال ها که اغلب نخودی رنگ و منقوش هستند، به نظر می رسد که مهارت زیادی در ساخت آن ها به کار رفته است؛ لذا در این تحقیق، تلاش شده تا با انتخاب 10 قطعه از این سفال ها از محوطه ی کاوش شده تل مش کریم در سمیرم جهت انجام این آزمایش ها، تبیینی دقیق تر از فناوری سفالگری داشته باشیم. پرسش های اصلی مورد تحقیق، شامل بررسی چگونگی ترکیب و ساختار سفال ها، تفاوت ها و تشابهات آن ها، میزان درجه ی پخت در کوره و نیز آگاهی از وضعیت بومی یا وارداتی آن ها است. این آزمایش ها که شامل آنالیز XRF و پتروگرافی می شود، هر دو در پژوهشکده ی حفاظت و مرمت پژوهشگاه میراث فرهنگی انجام گرفته که بر پایه ی آنالیز پتروگرافی و مطالعات زمین شناسی منطقه ی سمیرم، می توان نتیجه گرفت که سفال ها تولید داخلی و محلی بوده و مربوط به خود منطقه هستند. در این نمونه ها، بافت سیلتی (ریزبلور) و بافت پورفیری دیده می شود و این نتایج نشان می دهد که در تمام نمونه ها، به جز دو مورد 7 و 8، دمای پخت کوره بیش از 800 درجه ی سانتی گراد نبوده است. مطالعات زمین شناسی نشان می دهد ارتفاعات و رسوبات منطقه از سنگ آهک تشکیل شده که در سفال های مورد بررسی، کانی کلسیت به وفور مشاهده گردید. آنالیز XRF نیز وجود کانی کلسیت را تأیید نمود. در این آنالیز، کمترین میزان اکسیدکلسیم مربوط به نمونه های 8 و 9 است و بیشترین مقدار مربوط به نمونه های 10 و 11 است که با نتایج آزمایش پتروگرافی کاملاً همسان است.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 898

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 769 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
نویسندگان: 

MOJTAHED ZADEH S.H. | KOMURO K.

اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    2006
  • دوره: 

    13
  • شماره: 

    1
  • صفحات: 

    177-188
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    377
  • دانلود: 

    0
چکیده: 

One of the main sources of error in sample preparation is contamination resulted by laboratory equipments. Among these equipments, pulverizers and mills have a major impact. In this research, several samples of rock and ore with different abrasive property were pulverized by a tungsten carbide ring mill and analyzed by XRF method. It has shown that some samples were highly contaminated by tungsten and cobalt. The rate of contamination can be directly related to sample abrasiveness and time of pulverizing. Many interference of X-ray fluorescence spectra of tungsten and cobalt with some other elements were also found. In order to get a precise results, it is necessary to reduce or eliminate the interference of these elements by appropriate methods.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 377

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1394
  • دوره: 

    1
  • شماره: 

    1
  • صفحات: 

    47-54
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    1178
  • دانلود: 

    475
چکیده: 

شهر سوخته محوطه ای آغاز تاریخی است که در جنوب شرق ایران در استان سیستان و بلوچستان واقع شده است و تاریخ آغاز استقرار در آن به 3200 ق.م بازمی گردد. نتایج حاصل از کاوش های مختلف نشان دهنده چهار دوره فرهنگی- استقراری (I-IV) در این شهر است که به یازده فاز تقسیم شده است. دوره II در شهر سوخته به 2800 تا 2500 ق.م بر می گردد. دوره III با تاریخی برابر با 2500 تا 2300 ق.م و دوره IV نیز تاریخی بین 1800 تا 1750 ق.م پیشنهاد شده است. این محوطه باستانی در 57 کیلومتری جاده زابل زاهدان واقع شده است که در سال 1393 هفدهمین اثر ثبتی ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو انتخاب گردید. کاوش های باستان شناختی انجام گرفته در این تپه هزاران قطعه سفال را از دل خاک بیرون کشیده است که غالبا با خمیرهای به رنگ نخودی هستند. همچنین سفال با خمیره خاکستری و قرمز نیز در میان بقایای سفالی این محوطه 150 هکتاری دیده می شود. باستان شناسان بر این باورند که بیشتر سفا ل های به دست آمده در خود شهر سوخته در محوطه های اقماری اطراف ساخته شده اند که برای سنجش این فرضیه، پژوهش حاضر بر اساس تجزیه های عنصری نمونه سفال های شهر سوخته انجام گرفته است. در همین راستا 15 قطعه سفال که همگی این سفال ها مربوط به دوره II-III استقرار و مربوط به بازه زمانی 2800 تا 2200 ق.م است انتخاب شده است. قطعات سفال فوق با روش آنالیز دستگاهی فلورسانس پرتو ایکس (XRF) مورد آزمایش قرار گرفت تا میزان عناصر اصلی و فرعی قطعات شناخته شوند. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد اغلب سفال ها در یک دسته مشخص با نام گروه تولید محلی قرار می-گیرند. بر همین اساس تعداد 4 قطعه سفال تولید محلی نبوده و در گروه دیگری قرار گرفتند. با توجه به داده های تحقیق مشخص شد که سفال های قرمز و خاکستری مربوط به شهر سوخته نبوده و احتمالا این سفا ل ها وارداتی اند.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 1178

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 475 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1398
  • دوره: 

    9
  • شماره: 

    21
  • صفحات: 

    41-60
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    545
  • دانلود: 

    232
چکیده: 

با توجه به اهمیت ابزارهای سنگی و به خصوص ابزارهای ابسیدینی به جای مانده از دوران پیش ازتاریخ و کمبود مطالعه برروی منابع ابزارهای ابسیدینی در شمال غرب ایران، این پژوهش درنظر دارد تا به منشأیابی ابزارهای ابسیدینی 9 محوطهی پیش ازتاریخ دشت خوی بپردازد. با توجه به ساختار شیمیایی اُبسیدین قابل منشأیابی بوده و از طریق آن می توان تجارت های دوربرد و چگونگی مبادلات اقوام پیش از تاریخ را در بخش های مختلف غرب آسیا که مورد نظر این تحقیق است، بازسازی نمود. از آنجایی که تنها معادن ابسیدینِ شناسایی شده در غرب آسیا، در نواحی آناتولی و قفقاز مستقر است و برخی نمونه های به دست آمده از نواحی دیگر، به خصوص ایران به دلیل عدم مطالعات منشأیابی و شناسایی منابع اصلی و دیگر معادن بومی موجود تاکنون به صورت مجهول باقی مانده اند، در این پژوهش سعی بر آن است تا با آنالیز نمونه های به دست آمده از محوطه های پیش ازتاریخ دشت خوی، به قسمتی از ابهامات موجود در زمینه ی منشأیابی ابسیدین در شمال غرب ایران از جمله پرسش هایی نظیر این که، منشأ اصلی ابزارهای ابسیدینی محوطه های پیش ازتاریخی دشت خوی از کدام منابع تأمین می شده است؟ و آیا معدن سیونیک و میدان داغ منبع اصلی تأمین ابسیدین منطقه بوده است یا خیر؟ و چرایی استفاده از این منابع اصلی پاسخ داده شود. مطالعات انجام شده در این پژوهش به روش تجربی-آزمایشگاهی است که به صورت انجام آنالیزهای علمی (با روش XRF) برروی نمونه های برداشت شده حاصل از بررسی های میدانی انجام شده است. به دلیل سرعت بالای آنالیز عنصری، روش آنالیز فلورسانس اشعه ی ایکس XRF برروی 38 نمونه ی ابسیدین محوطه های دشت خوی انجام پذیرفت و روشن ساخت که از کدام منابع به صورت غالب در هر محوطه استفاده شده و منبع عرضه کننده ی ابسیدین در هر یک از محوطه ها و در هر دوره کدام منابع هستند. همچنین این پژوهش نشان داد که نمونه های ابسیدین مورد آنالیز، از 9 معدن متفاوت به دست آمده اند که عبارتنداز: میدان داغی، سیونیک، ساخونیات، سوپحان داغ، قوتانسر، آرتنی، تندورکداغ و نمرودداغ و تنها یکی از معادن ناشناخته است. براساس نتایج حاصله از داده های تحقیق می توان گفت؛ معدن میدان داغی با 15 نمونه و سپس معدن سیونیک با 8 نمونه، منابع اصلی تأمین ابسیدین محوطه های پیش ازتاریخ دشت خوی بوده اند. نتایج حاصل از منشأیابی نهایی ابسیدین های دشت خوی نشان دهنده ی شبکه ای گسترده از تجارت فرامنطقه ای در دوران مس وسنگ و مفرغ شمال غرب ایران با شرق آناتولی و منطقه ی قفقاز است.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 545

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 232 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
litScript
telegram sharing button
whatsapp sharing button
linkedin sharing button
twitter sharing button
email sharing button
email sharing button
email sharing button
sharethis sharing button